Odstąpienie od zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. WUP szansą na zachowanie prawa jazdy.

W związku z warunkowym umorzeniem postępowania karnego Sąd może odstąpić od orzekania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych za jazdę pod wpływem alkoholu co skutkuje zachowaniem uprawnień do kierowania pojazdami. Trzeba tylko złożyć odpowiedni wniosek. 

Zasada: Zasadą uregulowaną w kodeksie karnym jest ukaranie sprawcy jazdy w stanie nietrzeźwości w sposób dotkliwy. Sąd wydając wyrok skazujący sprawcę za popełnienie przestępstwa z art. 178a k.k. ma obowiązek ustawowy orzec obligatoryjnie zakaz prowadzenia pojazdów w zależności od okoliczności sprawy od 3 do 15 lat. W związku z wyrokiem skazującym nie ma możliwości uzyskania zakazu prowadzenia pojazdów w krótszym wymiarze.

Wyjątek: W związku z warunkowym umorzeniem postępowania karnego, stosownie do okoliczności sprawy Sąd ma możliwość orzec zakaz prowadzenia pojazdów w wymiarze 1 roku, 2 lat lub odstąpić od jego wymierzenia. Oznacza, to że warunkowo umarzając postępowanie karne Sąd może w ogóle nie orzekać zakazu prowadzenia pojazdów i nałożyć na sprawcę przestępstwa w ramach art. 66 § 1 k.k. inne obowiązki.

Odstąpienie od zakazu prowadzenia pojazdów – okoliczności.

Skorzystanie przez Sąd z możliwości nieorzekania zakazu prowadzenia pojazdów za jazdę pod wpływem alkoholu 2019 jest w praktyce spotykanie rzadko, ale zdarza się.
Wpływ na taką decyzję Sądu ma bardzo wiele okoliczności wskazanych w art. 66  § 1 k.k. m.in.istotne znaczenie ma w szczególności nieznaczny stopień winy i społecznej szkodliwości czynu.

Ocena czy zaistniały bardzo szczególne okoliczności, które uzasadniają odstąpienie od orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów zawsze, każdorazowo należy do Sądu.
Sąd dokonując oceny bierze pod uwagę kryteria zarówno przedmiotowe ale i podmiotowe.

Okoliczności przedmiotowe jakie bierze się pod uwagę dokonując oceny to między innymi wszystkie okoliczności dotyczące popełnienia czynu np.

• rodzaj naruszonego dobra,
• charakter wyrządzonej szkody,
• sposób działania sprawcy,
• przypadkowość zachowania,
• waga naruszonych reguł ostrożności.

Okoliczności podmiotowe jakie Sąd bierze pod uwagę dotyczą osoby sprawcy, jego właściwości i warunków osobistych np.

• dotychczasowy sposób postępowania,
• sposób życia,
• niekaralność,
• sytuacja finansowa,
• warunki bytowe,
• sytuacja osobista,
• poziom intelektualny,
• wiele innych.

Informacja praktyczna: Dla zastosowania dobrodziejstwa odstąpienia od orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów przez Sąd w związku z warunkowym umorzeniem postępowania ocena całokształtu okoliczności popełnienia przestępstwa dotycząca zarówno okoliczności podmiotowych jak i przedmiotowych powinna zostać określona jako wyjątkowa i szczególna.
„W orzecznictwie przyjmuje się, że sytuacja osobista i rodzinna nie stanowi odpowiedniej przeciwwagi do stosowania wobec sprawcy przestępstwa jazdy po alkoholu kary, aby zasadne było odstąpienie od orzekania zakazu prowadzenia pojazdów w sytuacji gdy każdy obywatel obowiązany jest do przestrzegania obowiązujących norm prawnych. Wyjątkowość sytuacji faktycznej i okoliczności sprawy określana jest każdorazowo w odniesieniu do popełnionego czynu[1].”

Najważniejsze okoliczności WUP dla odstąpienia od zakazu.

Dobrze przygotowany wniosek o warunkowe umorzenie postępowania zawierający prośbę o nie orzekanie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych powinien spełniać wszystkie elementy przewidziane dla tego pisma procesowego.

Elementem który powinien obowiązkowo znaleźć się także we wniosku jest jego uzasadnienie zawierające argumentację wskazującą na zasadność uwzględnienia wniosku. Należy wskazać dlaczego okoliczności popełnienia przestępstwa wskazują na wyjątkowość sytuacji. Należy wskazać jakie okoliczności wyjątkowe wystąpiły w danej sprawie. W miejscu przeznaczonym na uzasadnienie jest miejsce na przekonanie Sądu, żeby nie odbierał sprawcy prawa jazdy. Jest to miejsce na wskazanie dlaczego dana sprawa zasługuje na szczególne jej potraktowanie.

Jakie okoliczności zasługują na szczególne traktowanie?

Rozstrzygając o wymiarze środka karnego Sąd bierze pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy. Sąd bada także stopień naruszenia reguł bezpieczeństwa w ruchu spowodowany zachowaniem oskarżonego. Im wyższy stopień naruszenia reguł bezpieczeństwa tym można spodziewać się dłuższego zakazu prowadzenia pojazdów orzeczonego przez Sąd.
Należy podkreślić, że sam fakt prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości stanowi bardzo wysoki stopień naruszenia zasad ruchu drogowego wskazanych w ustawie Prawo o ruchu drogowym.

[1] Wyrok z dnia 30 stycznia 2015 r. (VIII Ka 820/14)